حوزههای علمیه، بهعنوان پیشقراولان اسلام ناب محمدی(ص)، همواره موتور محرک تحول فکری و اجتماعی در جهان اسلام بهشمار میآیند. اما این جایگاه والا تنها با بازگویی افتخارات گذشته حفظ نخواهد شد؛ بلکه نیازمند نگاهی انتقادی به ساختارهای درونسازمانی و اصلاح ریشهای موانع پیشرفت است که گاه خود مانع پویایی روحانیت شدهاند.
این جزوه کوشیده است با آسیبشناسی سازمان روحانیت و بهرهگیری از تجربههای عینی و گفتوگوهای علمی در محافل حوزوی، علل اصلی این ناکارآمدیها را واکاوی کند. نویسنده که سالها در کسوت طلبگی و تدریس در حوزههای علمیه حضور داشته و از درون این نهاد برآمده است، در فصلهای پیشرو پرسشهای کلیدی زیر را بررسی میکند:
- چرا حوزههایی که زمانی دانشگاههای جامع و زنده دین بودند، امروز با تنگناهای علمی و تشکیلاتی روبهرو شدهاند؟
- چه عواملی باعث شده روحیه محافظهکارانه جایگزین آزاداندیشی و جستوجوی حقیقت شود؟
- چرا نظام مالی روحانیت که باید ضامن استقلال حوزه باشد، گاهی خود به منشأ چالشهای مدیریتی و اخلاقی بدل میگردد؟
گزارش این جزوه نشان میدهد که بسیاری از نابسامانیهای فعلی نه نتیجه فردیسازی ضعفها، بلکه بازتاب نقص در قواعد مالی، آموزشی و مدیریتی است. همانگونه که اصلاح شهر نیازمند ترسیم نقشهای نو برای خیابانهاست، بهبود کارکرد حوزه نیز به بازنگری جامع در نظامات آن میطلبد.
از آنجا که طلاب، روحانیان و مدیران حوزه خط مقدم این تحولاند، این نوشتار با لحنی دلسوزانه و ساختارمند آنها را به تأمل و اقدام مشترک فرا میخواند. باشد که با همافزایی و پشتکار، بتوانیم حوزههای علمیه را بار دیگر در جایگاه حقیقتجویان و روشنگران جامعه قرار دهیم.
تذکر: محتوای اولیه این جزوه در نقد وضعیت حوزههای علمیه در سالهای قبل از انقلاب نوشته شد و ممکن است برخی نکات آن در شرایط امروز نیازمند بازبینی و انطباق با تحولات جاری باشد.
حجم : 8 مگابایت